Historia
Historia tego Domu rozpoczyna się w 1969 roku. To wtedy decyzją ówczesnych władz powołano do życia Państwowy Dom Specjalny dla Dzieci. Pod taką nazwą funkcjonował tylko 2 lata, bo już w 1971 roku przyjął oficjalną nazwę Dom Pomocy Społecznej dla Dzieci.
Zasady działanie tej instytucji określał Minister Zdrowia i Opieki Społecznej. We wrześniu 1969 roku do domu przybyło ok. 40 wychowanków. Były to dzieci 7-, 8- letnie o różnym stopniu niepełnosprawności.. Większość z nich pochodziła z rodzin ubogich, rozbitych i zaniedbanych.
Początki były trudne. Profil instytucji miał bardziej charakter medyczny niż wychowawczy. Problematyka ludzi niepełnosprawnych była mało znana i popularna.
Gdy cofniemy się 40-ci lat wstecz, ukaże się nam zgoła inna rzeczywistość. Inna sytuacja polityczna, inny poziom wiedzy o niepełnosprawności, co za tym idzie inne możliwości kierowania taką instytucją.
Piękny pałacyk nie był przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Albo inaczej – był przystosowany na miarę ówczesnych lat. Problemy osób niepełnosprawnych były traktowane marginalnie i wiele jeszcze czasu musiało upłynąć nim miało się to zmienić.
Sale wieloosobowe mieściły 30 - 40 osób. Brak było szkół kształcących specjalistów, poza personelem medycznym. Czasami jedyną rekompensatą było wielkie serce i oddanie w pracy z dziećmi niepełnosprawnymi. Tym bardziej wart podkreślenia jest fakt, że wychowankowie, którzy przebywają w tutejszym Domu od początku jego istnienia, mile wspominają codzienne zajęcia, atmosferę i życzliwość pracowników. W społeczeństwie nie mówiono o barierach architektonicznych, o specyficznych potrzebach osób niepełnosprawnych. Te problemy znały najczęściej osoby zawodowo związane z niepełnosprawnością.
Czasy się zmieniały. Świadomość społeczna również. Powoli otwierały się również drzwi do świata osób niepełnosprawnych.
Jednak czas ma swoje prawa: wychowankowie dorastali i wszystko wskazywało na konieczność zmian w organizacji Domu. Decyzją Kuratorium Oświaty i Wychowania rozwiązano działającą przy Domu Szkołę Specjalną, gdyż wychowanków nie dotyczył już obowiązek szkolny. Przepisy dyktowały przeniesienie ich do instytucji dla dorosłych. Byłaby to operacja radykalna, kosztowna i wreszcie niemożliwa ze względu na brak miejsc w placówkach dla dorosłych.
Najważniejszy wydawał się aspekt psychologiczny. Trudnościom adaptacyjnym w wieku dorosłym, związanym ze zmianą miejsca egzystencji, zazwyczaj towarzyszy frustracja i stres. Tego należało uniknąć mając na względzie dobro wychowanków. Zadecydowano o przekształceniu Domu w placówkę dla osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie.
W 1990 roku ukazała się Ustawa o Pomocy Społecznej, która dyktowała nowe zasady funkcjonowania domów pomocy społecznej. To była szansa nie do zaprzepaszczenia. Wkraczała do nas Europa a wraz z nią europejskie standardy.
Pod koniec lat 90-tych podjęto starania rozpoczęcia inwestycji rozbudowy dawnej szkoły z przeznaczeniem na część mieszkalną dla podopiecznych, spełniającej wymogi najnowszej Ustawy o Pomocy Społecznej. Inwestycja była realizowana w latach 1997 - 1998. Mieszkańcy otrzymali do dyspozycji pokoje 1-, 2- i 3 - osobowe spełniające obowiązujące normy.
Pałacyk nadal spełniał funkcje pomocnicze w życiu Domu – znajdowały się tu pomieszczenia terapii zajęciowej, kuchni i pralni. Niestety stan wiekowej budowli wymagałby wielu nakładów finansowych, aby przywrócić mu właściwy stan techniczny i przystosować do potrzeb osób niepełnosprawnych. Zapadła decyzja o sprzedaży całego kompleksu zamkowego osobom prywatnym.
Do istniejącej części mieszkalnej dobudowano część administracyjną z zapleczem terapeutycznym..
Mieszkańcy otrzymali też miejsce, w którym mieści się sala jadalni i przyległe pomieszczenia kuchni. Prócz tego dwie przestronne sale terapii zajęciowej i niezbędna sala rehabilitacyjna wyposażona w specjalistyczny sprzęt. Obiekt obejmuje również pomieszczenia biurowe. Do dyspozycji oddana została kaplica przeznaczona do zaspokajania potrzeb duchowych mieszkańców
Dom działający już 40 lat przechodził swoistą ewolucję. Zgodnie z zasadą normalizacji życia osób niepełnosprawnych przekształcił się z placówki o charakterze głównie medyczno - wychowawczo - opiekuńczym w Dom o wyraźnym profilu rehabilitacyjnym, terapeutycznym, wychowawczym i opiekuńczym. Z Domu dla dzieci - w Dom dla dorosłych. Zmieniały się też wymogi kwalifikacyjne zatrudnionego personelu legitymującego się obecnie specjalistycznym przygotowaniem. Radykalne zmiany związane są z programem standaryzacji Domu, który poza poprawą warunków socjalno-bytowych obliguje do indywidualnych planów wsparcia i i rehabilitacji każdego mieszkańca.
Obecnie Dom Pomocy Społecznej w Jaskulinie jest domem koedukacyjnym dla osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie. Zamieszkuje w nim 70 osób. Są to osoby w wieku od 22 do 60 lat w różnym stopniu niepełnosprawności. Dominuje niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym. Około 30% z tych osób przebywa w tutejszym Domu od chwili jego powstania.
W domu działa Samorząd Mieszkańców, który jest rzecznikiem interesów mieszkańców i partnerem dyrekcji w zarządzaniu. Przy domu działa Rada Społeczna, w skład której wchodzą członkowie rodzin mieszkańców oraz osoby zaprzyjaźnione z domem. Zadaniem Rady jest inicjowanie, prowadzenie i wspieranie działań zmierzających do integracji ze środowiskiem.
Mieszkańcy Domu tworzą społeczność, uczą się wspólnego działania i współżycia z uwzględnieniem indywidualności każdego.
Celem prowadzonej aktywizacji jest utrzymanie dobrej kondycji fizycznej, wyrabianie samodzielności i rehabilitacja społeczna. Sprzyjają temu różne formy terapii zajęciowej. Najbardziej lubiane to plastyka, zajęcia teatralne, biblioterapia, zajęcia rekreacyjno-sportowe, muzykoterapia. Uczestnictwo w wystawach, konkursach, zawodach, imprezach kulturalnych pozwala zaistnieć mieszkańcom Domu w społecznościach lokalnych. To mieszkańcy budują swoją historię zapisana na kartach kronik, które każdy gość może obejrzeć.
Opracował(a): M J